Βιβλιοπροτάσεις 27/5/2013, το βιβλιοπωλείο των εξαίρετων βιβλίων

Η επικαιρότητα  της επίσκεψης του Τζόναθαν Κόου στη Θεσσαλονίκη, ο θάνατος της Μάργκαρετ  Θάρτσερ, η οικονομική κρίση καθώς και ο συμβολισμός  του τίτλου επιβάλουν να θυμηθούμε…

                
                                                                   Τζόναθαν Κόου

                                                               Τι ωραίο πλιάτσικο

                                                     Μετάφραση: Τρισεύγενη Παπαϊωάνου
                                                           ΠΟΛΙΣ   2001                  ΣΕΛ.525  
                                                            Τιμή 20,20  ευρώ από   22,43

Το «Τι ωραίο πλιάτσικο!» περιλαμβάνει μια σειρά από βρετανικές εικόνες και στερεότυπα - για να τα παραμορφώσει και να τα εξωθήσει στο γελοίο:  «Πώς στο καλό αυτή η κόρη του μανάβη, που ρητόρευε συνέχεια για λιτότητα και αποταμίευση, κατάφερε τελικά να δημιουργήσει μια κοινωνία τόσο ολέθρια βασισμένη στα χρέη;»

«Τη Βρετανία που ανέδειξε τη Μάργκαρετ Θάτσερ ως σύμβολο ενός συλλογικού κακού χαρακτήρα, περιγράφει ο Κόου.  Αριστοκρατικές οικογένειες που σπαράζονται αναίμακτα (ή αιματηρά), τις εκκεντρικές γριές, τα στοιχειωμένα αρχοντικά, ολόκληρο το γκραν γκινιόλ της αστικής τάξης, σ’ ένα βασίλειο κάθε άλλο παρά ενωμένο, [...] όπου "κατεστημένο" είναι η αδυσώπητη οικονομική εξουσία.
Διαβάζοντας τον Κόου, θυμάται κανείς μια φράση από την Μύριελ Σπαρκ: "Τότε, πριν από πολύ καιρό, το 1945, όλοι οι καλοί άνθρωποι στη Βρετανία ήταν φτωχοί...". Αυτό υποστηρίζει ο Κόου: οι καλοί του άνθρωποι είναι φτωχοί, ευπαθείς και έκπληκτοι. ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

 "Ξαφνικά οι βαθυστόχαστοι Βρετανοί αποικιοκράτες παρουσιάζονταν ως κωμικοί γέροι με κάσκες και βερμούδες, και οι σοβαρές Αγγλίδες κυρίες ως ανέραστες γεροντοκόρες με τσιριχτές φωνές και κραυγαλέα καπελίνα".  Στο μυθιστόρημα του Κόου έχουμε και πάλι τα βρετανικά στερεότυπα τα οποία εξωθούνται στην υπερβολή και στο γελοίο, αλλά αυτή τη φορά η άρχουσα τάξη δεν είναι περιθωριοποιημένη, ούτε άκακη. Οι σνομπ της Βρετανίας δεν είναι απλώς εκκεντρικοί ή γραφικοί, αλλά είναι στυγνοί εκμεταλλευτές. Πλάσματα διεφθαρμένα πίσω από μια βιτρίνα ευγενείας

                                                               ΝΙΚΟΣ ΔΑΒΒΕΤΑΣ

                                                       

                                                   Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΤΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΆΝΝΗ

                                                           πολιτικό νουάρ μυθιστόρημα     

   

                                                       ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ   2013          ΣΕΛ. 224

                                                       Τιμή  12,00     ευρώ      από 13,30   

    «... δε γράφω ιστορία, αλλά πεζογραφία. Συνεπώς έχω το δικαίωμα να διαλέξω κατά το κέφι μου αυτό που ταιριάζει περισσότερο στους χαρακτήρες και στις λεπτομέρειές μου, ώστε να μπορέσω να δημιουργήσω τη γενική εντύπωση που επιθυμώ...» Τζόζεφ Κόνραντ

Στον Μάρτη του ’52 και στην πολύκροτη δίκη Μπελογιάννη.  Στον Αραγκόν, στον Πικάσο και στο πορτρέτο του «ο άνθρωπος με το γαρίφαλο».  Στον Μάη του ’68,  στους έλληνες πολιτικούς εξόριστους και στα ιδεολογικά τους πάθη. Σε οδυνηρές μνήμες και άγνωστα ιστορικά γεγονότα. Μια ιστορία νουάρ, που ξεκινά στις μέρες μας, στην Αθήνα και κυρίως στο Παρίσι, με πλοκή αστυνομική και λύση πολιτική! 

«Ο Δαββέτας έδωσε ένα ολιγοσέλιδο μυθιστόρημα κρατώντας θαυμάσια τις ισορροπίες μεταξύ της μυθιστορηματικής πλοκής και των ιστορικών γεγονότων. Γεγονότα φορτισμένα από το βάρος του χρόνου και το μύθο των ονομάτων του Μπελογιάννη, του Πικάσο, της Παππά, του Αραγκόν. Η αναγνωρισμένη δεινότητα του Δαββέτα στη μελέτη της Ιστορίας και η έρευνα που έκανε στις πηγές υπηρέτησαν, σε όλη την έκταση του βιβλίου, την ιστορία του και φώτισαν πολύπλευρα την προσωπικότητα του κάθε ήρωα. Η οικονομία στις ιστορικές αναφορές καταδεικνύει μελέτη σε βάθος και ισχυρή πεζογραφική αίσθηση. Η φράση του Κόνραντ, που αναφέρεται και μέσα στο βιβλίο, υλοποιείται από τον Δαββέτα υποδειγματικά.»  bookpress  Κ. ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ

                            Σταύρος   Ζαφειρίου     

                                προς τα που

                              μια πολεμική ιστορία

                                  Ποίηση

                                                                        ΝΕΦΕΛΗ 2012 ΣΕΛ. 69

                                                                       Τιμή 9,00 ευρώ από 10,00

Το ταξίδι του αίματος

ΙΙ.

Ποια στιγμή ιστορίας εξυψώνει τη βούληση;

Σε ποια ιστορία η βούληση είναι ενοχή;

Μια ιστορία διασχίζοντας τις εκτάσεις του χρόνου,

προς τους αθέριστους λειμώνες του κενού,

και μια ιστορία μη κίνησης,

που παγιδεύει τον χρόνο στον χρόνο της.

Σιδερένια πατήματα ισιάζουν το χώμα που οργώθηκε,

σιδερένιοι αντίχειρες φυτεύουν τους βολβούς των νεκρών·

ένα γκρίζο ποτάμι κυλά μαζί με τον θάνατο,

ανηφορίζει μαζί με τον θάνατο προς την άλλη μεριά της ροής του.

Πάντα κυλά ένα γκρίζο ποτάμι, που είναι όλος ο θάνατος,

παρασέρνοντας τις οπλές που γλιστρούν πάνω στα φαγωμένα νύχια της νύχτας,

πάνω στ’ αφώτιστα κουφάρια των τροχών·

πάντα ένα γκρίζο ποτάμι ανάμεσα στις γραμμές που χωρίζουν αυτό

    που ερημώθηκε

από εκείνο που πρόκειται να ερημωθεί.

                                                                 Τσβέταν   Τοντόροφ

                                                             Η λογοτεχνία σε κίνδυνο

                                                      

                                                         Μετάφραση:Χρύσα Βαγενά

                                                         Πόλις,   2013  σελ. 108

                                                          Τιμή  10,80  ευρώ  από 12,00 

«Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, τον βλέπω περιστοιχισμένο από βιβλία». Ετσι αρχίζει το ολιγοσέλιδο μανιφέστο του Τσβετάν Τοντορόφ για την υπεράσπιση της λογοτεχνίας, θυμίζοντάς μας τις λέξεις Ζαν-Πολ Σαρτρ: «Αρχισα τη ζωή μου όπως και θα την τελειώσω προφανώς: μες στα βιβλία».

Το βιβλίο αυτό,  θέτει το μείζον ζήτημα της σχέσης της λογοτεχνίας με τον κόσμο: μέσα από μια συνοπτική αλλά ευθύβολη ιστορική αναδρομή στη θεωρία της μίμησης/αναπαράστασης του κόσμου στην τέχνη, της αυτονόμησης της αισθητικής και της αποκοπής της τέχνης τελικά από τον κόσμο, ο Τοντορόφ μέμφεται τόσο τους θεωρητικούς και τους δασκάλους που απογυμνώνουν τη λογοτεχνία από το νόημά της, όσο και τους συγγραφείς που εξαρχής αρνούνται το νόημα αυτό.

 Ο Τοντορόφ υπερασπίζεται μια λογοτεχνία που δεν είναι ούτε η απλουστευτική, χειριστική λογοτεχνία του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, αλλά ούτε και μια λογοτεχνία που ουδεμία σχέση έχει με τον κόσμο, επειδή είναι ομφαλοσκοπική και αυτοαναφορική ή μηδενιστική, ή απλώς παρουσιάζεται τόσο φορμαλιστικά που παύει να αφορά τον αναγνώστη.

Το σημαντικό για τον Τοντορόφ είναι η λογοτεχνία να μιλάει στους ανθρώπους, να τους κινητοποιεί, να δίνει ένα νόημα στη ζωή τους, όπως ο Γουέρντσγουορθ στη ζωή του Τζον Στιούαρτ Μιλ. Υπ’ αυτή την έννοια, ο Τοντορόφ επιδιώκει τη ριζική επανασύνδεση της λογοτεχνίας με το ευρύ κοινό, και επομένως μιλάει για μια «λαϊκή» λογοτεχνία. Αποβλέπει στο γεφύρωμα της αβύσσου μεταξύ της «λαϊκής παραγωγής που βρίσκεται σε άμεση επαφή με την καθημερινή ζωή των αναγνωστών της, και της λογοτεχνίας της ελίτ», ώστε η λογοτεχνία να αποκτήσει και πάλι την ευρεία έννοια που είχε κάποτε και να δικαιωθεί ο αναγνώστης, ο οποίος «δυσφορεί με τους καθηγητές, κριτικούς και τους συγγραφείς που του λένε ότι η λογοτεχνία δεν μιλάει παρά μόνο για τον εαυτό της, ή δεν διδάσκει παρά μόνο την απελπισία».

                                                            

                                                             Στράτος Ν. Δορδανάς

                                                       Η γερμανική στολή στη ναφθαλίνη

                                              Επιβιώσεις  του δοσολογισμού στη Μακεδονία  1945-1974

   

                                                               Εστία 2011    σελ. 526 

                                                           Τιμή   21,60   ευρώ από 24,00 

   

Η φράση την οποία δανείζεται ο ιστορικός Στράτος Δορδανάς στον τίτλο της μελέτης του για τις Επιβιώσεις του δοσιλογισμού στη Μακεδονία ανήκει στον Ηλία Ηλιού. Ειπώθηκε σε μια «ιστορική» συνεδρίαση του Κοινοβουλίου, στις 13 Μαρτίου 1963, και απευθυνόταν προς τον βουλευτή Κιλκίς της ΕΡΕ Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο: “Ο κ. συνάδελφος ημπόρεσε να βάλη εις την ναφθαλίνην την στολήν του Γερμανού αξιωματικού την οποίαν έφερε...”

Ο Σ. Δορδανάς φιλοτεχνεί με ακρίβεια το πορτρέτο του Μακεδόνα, κυρίως, δοσίλογου, πρωτίστως όμως φέρνει στο προσκήνιο την ατιμωρησία του, διεισδύοντας στο ιστορικό και πολιτικό παρασκήνιο που την επέβαλε για να καταλήξει ότι ο αντικομμουνισμός έγινε το ισχυρό διαβατήριο στα χέρια των πρώην συνεργατών του κατακτητή για τον δρόμο προς την ατιμωρησία.

“Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΝΑΦΘΑΛΙΝΗ ξετυλίγει το κουβάρι μιας πολυεπίπεδης διήγησης, θέτοντας στο επίκεντρο του επιστημονικού ενδιαφέροντος περισσότερα δρώντα υποκείμενα εντός του διευρυμένου χρονικού πλαισίου 1945-1974.

Συγκρίνει την ευρωπαϊκή εμπειρία της συνεργασίας με τον κατακτητή με την ελληνική πρακτική, παρακολουθεί τις εσωτερικές εξελίξεις την επαύριον της Απελευθέρωσης και τις πρώτες προσπάθειες να αποδοθεί δικαιοσύνη από τους εκάστοτε φορείς διαχείρισης της εξουσίας, τις πρώτες επίσης εμπλοκές που παρουσιάστηκαν στη δικαστική εκκαθάριση των δοσιλογικών υποθέσεων εξαιτίας της εμφύλιας σύρραξης, της κατίσχυσης του σχήματος της εθνικοφροσύνης και της παρεμβολής του πολιτικού παράγοντα. Παράλληλα, ακολουθεί «κατά πόδας» πολλούς από τους πρωταγωνιστές, σε μια προσπάθεια να αναζητήσει τα ίχνη τους μετά το τέλος του πολέμου και να συγκεντρώσει πληροφορίες για τη μετέπειτα πορεία τους, περιγράφει τις τεχνικές επιβίωσης και όλους εκείνους τους αστάθμητους παράγοντες που κατέστησαν πολλούς κατηγορούμενους απρόσβλητους για τη Δικαιοσύνη, ενώ διαγράφει τις διαδρομές όσων επανενεργοποιήθηκαν στον δημόσιο βίο και με τη δράση τους ζημίωσαν για ακόμη μια φορά εαυτούς και αλλήλους.” Σ. Δορδανάς

                                        

     

     Επικοινωνία:

     Τουρσόγλου Ιορδάνης

     

     Κ. 6957502380

     Τ. 2310230590

email: books.iordanis@gmail.com 

.